Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik Ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7244 Sayılı kanun 16.04.2020 Tarihinde TBMM tarfından kabul edilmiş ve 17.04.2020 tarihinde resmi gazetede yayınlanmıştır. 7244 Sayılı Yasanın 9.maddesi ile 4857 Sayılı İş Kanunu’na eklenen geçici 10. madde uyarınca, işveren açısından genel anlamda, işçi bakımından ise sınırlı mahiyette bir iş akdini fesih yasağı öngörülmüştür.
- İşten Çıkış Yasağının Kapsamı Nedir?
İş Kanunu’na eklenen geçici 10. Maddenin 1. Fıkrası uyarınca işveren, maddenin yürürlük tarihi olan 17 Nisan 2020’den itibaren 3 aylık süre boyunca, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık dışında bir sebeple işçinin iş akdini feshedemez. Yeni bir düzenlemeyle 3 aylık süre uzatılmazsa, fesih yasağı 17 Temmuz 2020 tarihinde sona erecektir. Cymhurbaşkanının bu süreyi uzatarak 6 aya çıkarma ihtimali bulunmaktadır. Önemle belirtmek isteriz ki fesih yasağı sadece işveren tarafından gerçekleştirilen fesihler için getirilmiş olup işçi açısından iş sözleşmesini ücretisz izne ayrılma gerekçesi ile fesih hariç olmak üzere fesih edebilir.
Fesih yasağı 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında olsun ya da olmasın her türlü iş veya hizmet sözleşmesine tabi çalışan tüm işçileri kapsamaktadır. İşverenin iş akdini fesih yasağının tek istisnası, İş Kanunu m. 25/1, II’de ve diğer kanunlarda yer alan işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarıdır. Buna göre;
“a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.
c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.”
Halinde işveren işçi ile aralarında yapılan iş sözleşmesini feshedebilecektir. Yukarıda belirtildiği üzere işveren, 17 Temmuz 2020’ye kadar devam eden 3 aylık fesih yasağı süresince iş akdini ancak, işçiden kaynaklı ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerde feshedebilir. Bu kurala aykırı şekilde iş akdini fesheden işverene, geçici 10. maddenin 3. Fıkrası uyarınca, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir.
Sonuç olarak yaşanılan bu süreç iş akti feshi anlamında hem işçiye hem de işverene yükümlülükler getirmiş olup her olayın kendi içinde değerlendirilmesi gerektiğinden konu ile ilgili uzman kişilerden destek almak gerektiği kanaatindeyiz. Konu ile ilgili bilgi almak ve sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Av. Elif BAŞARAN